ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Followers

Friday, June 22, 2018



“ Ο ΣΤΟΟΥΝΕΡ,” JOHN WILLIAMS, μετάφαραση Αθηνά Δημητριάδου. Εκδόσεις Guteberg Aldina, 2017, σελ 408.
Σε πολυτονικό σύστημα! Πιστεύω πως η μετάφραση είναι εξαιρετική!

Απογοητευμένος εδώ και καιρό από το ότι δεν έβρισκα καλά βιβλία να διαβάσω, αποφάσισα να στραφώ στη “κλασσική” λογοτεχνία. Έτσι στη τελευταία μου επίσκεψη στο βιβλιοπωλείο, δήλωσα στη νεαρή υπάλληλο πως ενδιαφέρομαι για κλασσική λογοτεχνία και το πρώτο βιβλίο που μου σύστησε ήταν Ο ΣΤΟΟΥΝΕΡ. Το πήρα και δεν το μετάνοιωσα....Επιτέλους ένα καλό βιβλίο.
Το μυθιστόρημα πρωτοεκδόθηκε στην Αμερική το 1964. Είχε μείνει στην αφάνεια μέχρι που άρχισε η μετάφραση και επανέκδοση του σε διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες με κυκλοφοριακή επιτυχία. Και το 2017 εκδόθηκε και στην Ελλάδα.
Ο Στόουνερ είναι το μοναχοπαίδια ενός αγροτικού ζευγαριού, που από πολύ μικρός βοηθά τους γονείς του στις σκληρές αγροτικές εργασίες. Όταν τελείωσε το γυμνάσιο το 1910, σε ηλικία 19 ετών, ο πατέρας του, που έμαθε πως στο Πανεπιστήμιο στην Κολόμπια άρχισε να λειτουργεί Γεωπονική Σχολή, τον στέλλει να σπουδάσει με σκοπό να τους βοηθήσει ως γεωπόνος περισσότερο στη καλλιέργεια και απόδοση των γεωργικών τους απασχολήσεων. ΄Ετσι έφυγε από το χωριό του, εγκαταστάθηκε κοντά στη Κολόμπια σε αγρόκτημα ξαδέλφου της μητέρας του, όπου θα έμενε προσφέροντας εργασία για τη διαμονή και διατροφή του, κατά το χρόνο των σπουδών του......
Ανάμεσα στα μαθήματα του στο Πανεπιστήμιο, ήταν και η Επισκόπηση της Αγγλικής Λογοτεχνίας, που με κάποιον τρόπο τον γοήτευσε, ιδιαίτερα δε όταν άκουσε το 73ο σονέτο του Σαίξπηρ, εντυπωσιάζεται τόσο που αποφασίζει να εγκαταλείψει τις σπουδές του στη Γεωπονική και να μεταπηδήσει στις φιλολογικές! Μετά το τέλος των σπουδών του, δεν επιστρέφει στο σπίτι του αλλά με την παρότρυνση του μέντορα του παραμένει στο Πανεπιστήμιο όπου εργάζεται μόνιμα ως βοηθός καθηγητής της Αγγλικής Φιλολογίας. Το μυθιστόρημα ασχολείται λεπτομερώς με τις δρατηριότητες του ως καθηγητού, τις μελέτες του, τον έρωτα του με μια γυναίκα που την είχε εξιδανικεύσει, το γάμο τους (που ήταν αποτυχημένος), τη χρησιμοποίηση της μοναχοκόρης τους από τη γυναίκα του ως όπλο εναντίον του, την εξωσυζυγική του σχέση με μια νεαρή καθηγήτρια με την οποία ταίριαζαν απολύτως......Πνευματικά, σωματικά, λογοτεχνικά....” Τη ζωή που ζούσαν τώρα δεν την είχε φανταστεί ούτε ο ένας ούτε ο άλλος. Από το πάθος στη λαγνεία και από εκεί σ έναν βαθύτατο αισθησιασμό που ξαναγεννιόταν κάθε στιγμή. Είχαν μάθει να είναι μαζί χωρίς να μιλούν, απέκτησαν και τη συνήθεια της ανάπαυλας” . Περιγράφεται λεπτομερώς επίσης ο στρυφνός χαρακτήρας της γυναίκας του και η μεταξύ τους σχέση, που ήταν η μεγάλη του απογοήτευση.
'Οπως αναφέρει και ο Άρης Μπερλής στο επίμετρο, «κεντρική ιδέα του βιβλίου δεν είναι ο έρωτας αλλά η αναπόδραστη τραγικότητα της ζωής, η τραγικότητα της ζωής του κύριου ήρωα του αλλά και όλων των άλλων χαρακτήρων».
Σε όλη τη ζωή του ως καθηγητής αφοσιώθηκε με πάθος, δύναμη, ζήλο να μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις του. Ταυτόχρονα προσπαθούσε, χωρίς επιτυχία όμως, να είναι σωστός πατέρας και σύζυγος. Το παραδέχτηκε κι ο ίδιος...
Η στράτευση σε έναν στόχο καθηγητή με την σχολαστικότητα και την εσωστρεφή συμπεριφορά τελικά του κόστισε τις διαπροσωπικές σχέσεις.
Από την εισαγωγή : Σε μια συνέντευξη του ο συγγραφέας απάντησε σε σχετική ερώτηση αν η λογοτεχνία γράφεται προς τέρψη του αναγνώστη: “ Αποκλειστικά και μόνο. Για το Θεό, είναι κουτό να διαβάζεις χωρίς να το βιώνεις” Η απόλαυση αυτή, αναντίρρητα πολύ υψηλού επιπέδου, υπάρχει στον Στόουνερ.
Αποσπάσματα : “ ... Τη αγάπη για τη λογοτεχνία, για τη γλώσσα, για το μυστήριο του νου και της καρδιάς, πώς αποκαλύπτονται στους ασήμαντους, αλλόκοτους συνδυασμούς γραμμάτων και λέξεων, τα τυπωμένα γράμματα, τόσο μαύρα, τόσο ψυχρά - την αγάπη που κρατούσε κρυμμένη σαν να ήταν παράνομη ή επικίνδυνη, άρχισε πια να τη δείχνει, στην αρχή διστακτικά, μετά τολμηρά, στο τέλος υπερήφανα....”
......Όμως ο Γουίλιαμ Στόουνερ γνώριζε τον κόσμο με έναν τρόπο που λίγοι από τους νεότερους συναδέλφους του μπορούσαν να καταλάβουν. Βαθιά μέσα του, πιο βαθιά από τις αναμνήσεις του, υπήρχε η γνώση της κακουχίας και της πείνας, της καρτερίας και του πόνου. Αν και σπάνια ανακαλούσε τα χρόνια της νιότης του στο αγρόκτημα του Μπούνβιλ, υπήρχε πάντα στα όρια του συνειδητού και υποσυνείδητου η φωνή του αίματος που είχε κληρονομήσει, από προγόνους στωϊκούς που έζησαν ζωή σκληρή και ζοφερή, που ο κώδικας της ηθικής τους τούς υπαγόρευε να στρέφουν προς το κόσμο που τους καταπίεζε πρόσωπα ανέκφραστα, σκληρά και σκοτεινά....”

Σε όσες κι όσους αγαπούν τη λογοτεχνία, ως ...τέχνη του λόγου...το συνιστώ ανεπιφύλακτα.




3 comments:

anagnostria said...

Καλό ακούγεται. Ξέροντας και τις προτιμήσεις σου είμαι σίγουρη ότι θα μου αρέσει. Πόσο λυπάμαι όμως που είναι αδύνατο να διαβάσουμε όλα τα καλά βιβλία...

maxforeigner said...

Καλημέρα Κίκα. Κατ' αρχάς είναι δύσκολο να βρούμε καλά βιβλία, εκτός κι αν ακολουθούμε τη ...συνταγή των...κλασσικών μυθιστορημάτων, που εκεί έχω καταλήξει μετά από πολλές απογητεύσεις. Ένα από τα καλά που δεν είχα διαβάσει είναι το Ο ΦΥΛΑΚΑΣ ΤΗΣ ΣΙΚΑΛΗ. Το αναζήτησα αλλά έχει εξαντληθεί και δεν υπάρχει πουθενά. Όμως μου σύστησαν του ιδίου συγγραφέα το ΣΤΗ ΣΙΚΑΛΗ, ΣΤΑ ΣΤΑΧΙΑ, Ο ΠΙΑΣΤΗΣ, λέγοντας μου πως είναι το ίδιο με το ΦΥΛΑΚΑ, με κάποιες προσθήκες. Αυτό διαβάζω τώρα, αλλά δεν ξέρω αν πράγματι είναι το ίδιο με το ΦΥΛΑΚΑ, αφού εκείνο δεν το έχω διαβάσει.

ΑΚΑΜΑΣ said...

Αριστούργημα